De Veusters jeugd en roeping
De jonge Jozef werd op 3 januari 1840 geboren in het Vlaams-Brabantse Ninde, een dorpje dat nu behoort tot de gemeente Tremelo. Zijn ouders, Frans en Anna, hadden het redelijk goed. Ze runden een landbouwbedrijf dat handel dreef in graangewassen. Al op jeugdige leeftijd hielp Jozef zijn vader vaak mee op de boerderij, maar gaf al vlug te kennen dat hij in navolging van zijn oudere broer Auguste eigenlijk priester wou worden. Na zijn studies aan het college trad De Veuster in 1859 te Leuven toe tot de 'Congregatie van de Heilige Harten van Jezus en Maria' of de 'Congregatio Sacrorum Cordium', zoals de officiële benaming luidt. Deze orde, die een grote faam genoot voor haar missionariswerk, werd onder paus Pius VII in 1800 gesticht door de Franse abt Pierre Coudrin (1768-1837) en de zuster Henriette Aymer de La Chevalerie (1767-1834).
De Veuster wordt Pater Damiaan
Tegen het einde van zijn noviciaat in Leuven werd De Veuster, die intussen de kloosternaam 'Damiaan' had aangenomen, naar Parijs gestuurd. Daar legde hij op 7 oktober 1860 zijn gelofte als broeder af. Ook leerde hij er Latijn en Grieks. Het jaar daarna keerde Damiaan terug naar Leuven, waar hij ter voorbereiding van zijn priesterwijding verder onderwezen werd in de theologie en filosofie. In oktober 1863 verkreeg hij onverwachts toestemming om samen met enkele andere seminaristen te vertrekken naar Hawaii.
Damiaan was vierentwintig jaar oud toen hij na een vermoeiende zeereis van vijf maanden in maart 1864 aankwam in de haven van Honolulu. Op de kade werd hij verwelkomd door zijn overste, pater Modeste Favens en de plaatselijke bisschop Louis Maigret. Damiaans eerste indrukken waren ronduit overweldigend. De vriendelijke bevolking en de prachtige natuur maakten hem heel gelukkig. Hij startte vrijwel onmiddellijk met het bestuderen van het Kanaks, de lokale taal. Zijn enthousiasme en inzet gingen niet onopgemerkt voorbij. Twee maand later ging zijn droom in vervulling en werd hij door bisschop Maigret tot priester gewijd.