Ongeacht of u al dan niet een kerk, moskee, synagoge of tempel bezoekt, bestempelt u zichzelf als religieus, niet-religieus of als een overtuigd atheïst? Het onderzoeksbureau WIN/Gallup legde die vraag wereldwijd aan bijna 64.000 mensen voor.
Uit de resultaten blijkt dat bijna twee derde van de wereldbevolking (63 procent) zich ‘religieus’ noemt.
Zwart-Afrika, het Midden-Oosten en Noord-Afrika spannen de kroon, maar ook binnen eenzelfde continent zijn de verschillen vaak groot. In Thailand bijvoorbeeld noemt 94 procent van de ondervraagden zich religieus en slechts 1 procent atheïst, terwijl dat in China respectievelijk 7 en 61 procent is.
Kerkbetrokkenheid daalt, religie blijft
Dat Europa tot de minst religieuze regio’s behoort, verbaast niet. Het aantal ondervraagden dat er zich religieus noemt, is in heel wat landen tot onder de 50 procent gedaald. Uitschieters zijn Zweden (19 procent), Tsjechië (23 procent) en Nederland (26 procent).
De cijfers voor ons land liggen dicht bij het West-Europese gemiddelde: 44 procent van de Belgen noemt zich religieus, 30 procent niet-religieus en 18 procent atheïst. Dat valt mee. Als je om je heen kijkt, heb je niet de indruk dat nog 44 procent van onze bevolking zich met een of andere religie verbonden voelt.
De vaagheid en vrijblijvendheid van de vraag is daar uiteraard niet vreemd aan.
Geloven dat er buiten de waarneembare wereld ‘iets’ is dat groter en beter is, is al voldoende om jezelf religieus te noemen. In die zin wijken de resultaten van WIN/Gallup niet af van andere recente onderzoeken. Zeker in Europa is de trend duidelijk: ook al neemt de kerkbetrokkenheid zienderogen af, religie verdwijnt daarmee niet uit de samenleving.
Straten vol Zacheüssen
Als dergelijke bevindingen iets leren, dan is het wel dat velen reikhalzend blijven uitkijken naar dat ‘ietsje meer’.
Ze zijn zoekend en nieuwsgierig, maar tegelijk schuchter en afstandelijk.
In de schaduw wachten ze op een verlossend woord van iemand die hen met het mysterie van het mens-zijn leert om te gaan – een beetje zoals de tollenaar Zacheüs in Lucas 19, 1-10. Zacheüs had van Jezus gehoord en wilde weten wat voor iemand Hij was. Omdat hij klein van gestalte was, klom hij in een vijgenboom om Jezus te kunnen zien.
In zijn boek Geduld met God gebruikt Tomas Halic, een Tsjechische theoloog en winnaar van de Templetonprijs, het verhaal van Zacheüs als beeld voor de hedendaagse, zoekende mens. Lopen onze straten niet vol Zacheüssen? Mensen die zich in de traditionele Kerken niet meer thuis voelen of die zelfs niet meer kennen, maar toch bezield zijn door die vreemde mengeling van nieuwsgierigheid, verwachting en verlangen naar iemand die doet wat Jezus met Zacheüs deed: hen bij hun naam noemen en hen aanmoedigen uit hun schuilplaats te komen.
Naar anderen toestappen
Het jodendom leert dat elke generatie de Bijbel moet lezen en doorgronden om op haar manier de doortocht door de woestijn ten diepste te beleven. Dat is ook onze opdracht. Hoe kunnen wij als geloofsgemeenschap de Zacheüssen van deze tijd aanspreken? Niet door als Kerk terug te plooien op een kleine kern of door ons van de samenleving af te zonderen, maar door zelf naar de anderen toe te stappen.
Zo deed Jezus het met Zacheüs en zo houdt ook paus Franciscus het ons voor.
Ouderen verwijzen vaak naar vroeger, toen de kerken nog volliepen. Maar ook die opleving volgde op veel grotere crisissen dan de crisis die we nu meemaken. Wezenlijker dan het koesteren van heimwee naar vroeger, is het benutten van de vele kansen die zich hier en nu aandienen om het goede te doen. Er zijn onmiskenbaar tekenen van hoop. Vooral in de steden vinden heel wat initiatieven plaats die het geloof opnieuw aantrekkelijker maken.
Jongeren engageren zich nog wel degelijk voor stilte, soberheid en solidariteit met de minderbedeelden.
Toegegeven, dat fleurt de cijfers over het kerkbezoek niet op. Belangrijker evenwel dan statistieken is dat mensen kansen krijgen om God te ontmoeten en dat ze leren Hem en elkaar lief te hebben.
Reacties
Om reacties te zien en te reageren op dit artikel moet je je eerst even aanmelden via het menu bovenaan. Tot gauw.